เที่ยวเวียงจันทร์

• สมเด็จพระเจ้าไชยเชษฐาธิราช
• ราชวงศ์ : ล้านช้าง
• พระราชบิดา : พระเจ้าโพธิสารราช
• พระราชมารดา : พระนางยอดคำทิพย์
• พระราชสมภพ : พ.ศ. 2077 สถานที่ นครหลวงพระบาง ราชอาณาจักรล้านช้าง
• สวรรคต : พ.ศ. 2114
• พระอิสริยยศ : กษัตริย์แห่งอาณาจักรล้านนา ครองราชย์ พ.ศ. 2089 - พ.ศ. 2090 และ พระมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรล้านช้าง พ.ศ. 2091 - พ.ศ. 2114 (ล้านช้าง)
• พระมเหสี : พระตนคำและพระตนทิพ

• สมเด็จพระเจ้าอภัยพุทธบวรไชยเชษฐาธิราช หรือ พระเจ้าไชยเชษฐาธิราช (พ.ศ. 2077 - 2115) กษัตริย์ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดพระองค์หนึ่งของชาติชาวลาว กษัตริย์ผู้สถาปนากรุงศรีสัตนาคนหุต (อาณาจักรล้านช้าง) ให้เป็นศูนย์กลางอารยธรรม และเป็นศูนย์รวมศิลปะวัฒนธรรมต่างๆ ของอาณาจักรล้านช้างเข้าไว้ด้วยกัน
• ในสมัยพระเจ้าโพธิสาร (พ.ศ. 2063-2090) พระองค์เป็นผู้เคร่งครัดทางพระพุทธศาสนาเป็นอย่างยิ่ง ได้ทรงมีพระราชโองการให้พลเมืองเลิกนับถือผีสางเทวดา เลิกทรงเจ้าเข้าผีทั่วพระราชอาณาจักร ให้รื้อศาลหลวง ศาลเจ้าผีเสื้อเมืองทรงเมือง และให้หันมานับถือพระพุทธศาสนาแทน ทรงสร้างวัดสุวรรณเทวโลกเพื่อเป็นสัญลักษณ์แห่งพระพุทธศาสนา
• พ.ศ. 2089 อาณาจักรล้านนาว่างกษัตริย์ปกครอง จึงได้อัญเชิญเจ้าไชยเชษโฐ พระโอรสของพระเจ้าโพธิสาร ไปครองนครล้านนา
• พ.ศ. 2090 พระเจ้าโพธิสารเสด็จสวรรคต ด้วยถูกช้างล้มทับขณะประพาสป่า พระโอรสทั้งหลายต่างแย่งชิงราชสมบัติกัน อาณาจักรลาวได้แตกเป็น 2 ฝ่าย คือ อาณาจักรฝ่ายเหนือ และฝ่ายใต้ พระเจ้าไชยเชษโฐแห่งล้านนา จึงยกทัพตีกรุงล้านช้าง และได้อัญเชิญพระแก้วมรกตที่ประดิษฐานอยู่ที่วัดบุปผาราม เชียงใหม่ รวมทั้งพระพุทธสิหิงค์ (พระสิงค์) และพระแก้วขาวไปด้วย เมื่อยึดอาณาจักรฝ่ายเหนือและฝ่ายใต้ได้ ก็ได้สถาปนาอาณาจักรล้านช้างใหม่เป็นชื่อ กรุงศรีสัตนาคตหุต พระองค์จึงขึ้นครองราชสมบัติ นับเป็นมหาราชองค์ที่ 2 ของลาวและทรงพระนามใหม่ว่า "พระเจ้าไชยเชษฐาธิราช"
• พ.ศ. 2109 พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชได้ทรงย้ายเมืองหลวงจากเมืองเชียงคำมาอยู่ที่เวียงจันทน์ ได้ประดิษฐานพระแก้วมรกต และพระแซกคำ (พระพุทธสิหิงค์ หรือพระสิงค์) ไว้ที่เวียงจันทน์ เรียกว่าเวียงจันทน์ล้านช้าง ส่วนพระบางประดิษฐานไว้ที่เมืองเชียงทอง จึงได้ชื่อว่าหลวงพระบางมาจนถึงบัดนี้
• ในยุคของพระเจ้าไชยเชษฐาธิราช พระพุทธศาสนามีความเจริญมาก พระองค์ทรงได้สร้างวัดสำคัญมากมาย มีการสร้างองค์พระธาตุหลวงขึ้นมาใหม่ให้ใหญ่โตเพื่อเป็นปูชนียสถานคู่แผ่นดินพระราชอาณาจักร และได้สร้างวัดในกำแพงเมืองอีกประมาณ 120 วัด และยังได้สร้างวัดพระแก้ว ซึ่งเป็นที่ประดิษฐานของพระแก้วมรกต ที่นำมาจากเมืองเชียงใหม่
• สมัยนี้ราชอาณาจักรไทยได้มีความสัมพันธ์ลาวอย่างแน่นแฟ้น ได้ร่วมมือกันเพื่อต่อสู้กับพม่าและได้สร้างเจดีย์ "พระธาตุศรีสองรัก" ในอำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย เพื่อเป็นอนุสรณ์ แห่งความเป็นพี่เป็นน้องกันของสองอาณาจักร
• นอกจากพระองค์จะได้ทรงสร้างพระธาตุอื่นๆ รวมทั้งสร้างพระพุทธรูปสำคัญๆ อีกมากมาย เช่น พระเจ้าองค์ตื้อที่เวียงจันทน์ พระเจ้าองค์ตื้อที่อำเภอท่าบ่อ จังหวัดหนองคาย พระเสริม พระสุก พระใส พระอินทร์แปลง พระองค์แสน ทรงสร้างวัดพระธาตุ ที่จังหวัดหนองคาย และพระธาตุที่จมน้ำโขงอยู่ พระธาตุบังพวน อำเภอเมืองหนองคาย สร้างวัดศรีเมือง จังหวัดหนองคาย และพระประธานในโบสถ์ นามว่า พระไชยเชษฐา พระศรีโคตรบูร ที่แขวงคำม่วน พระธาตุอิงรัง ที่แขวงสุวรรณเขต (สุวรรณเขต) พระธาตุศรีสองรัก อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย และทรงปฏิสังขรณ์พระธาตุพนม
• พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชทรงประคับประคองนำราชอาณาจักรล้านช้างผ่านพ้นภัยการเป็นเมืองขึ้นของพม่าไปได้ ตลอดรัชสมัยของพระองค์ แม้ว่าในขณะนั้นอาณาจักรล้านนา (เสียแก่พม่า พ.ศ. 2101) และอาณาจักรอยุธยา (เสียแก่พม่า พ.ศ. 2107) ต้องตกเป็นเมืองขึ้นของพม่าแล้ว แต่หลังจากพระองค์สวรรคตในปี พ.ศ. 2114 พอมาถึง พ.ศ. 2117-2118 พระเจ้าหงสาวดีบุเรงนองได้ยกทัพมาตีลาวและได้รับชัยชนะ และทรงนำโอรสองค์เดียวของพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชซึ่งประสูติในปีที่สวรรคต ไว้เป็นประกันที่หงสาวดีด้วย ต่อจากนั้นมาหลายปีแผ่นดินลาวก็วุ่นวายด้วยเรื่องราชสมบัติ
• พ.ศ. 2134 พระเถระเจ้าอาวาสวัดต่าง ๆ จึงได้ประชุมกันลงมติให้ส่งทูตไปเชิญเจ้าชายหน่อแก้วกุมาร ซึ่งเป็นตัวประกันอยู่ประเทศพม่ากลับมาครองราชย์ และในเวลานั้นพระเจ้าบุเรงนองสวรรคตลง พม่าเริ่มอ่อนแอลง และเจ้าหน่อแก้วกุมารขึ้นครองราชย์สมบัติ ในปีพ.ศ. 2135 และประกาศอิสรภาพไม่ขึ้นกับพม่าต่อไป