หลวงน้ำทา

• สถานที่ตั้ง : ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของแขวงบ่อแก้ว ติดกับประเทศพม่าและประเทศจีน
• เมืองหลวง : เมืองสิงห์
• หลวงน้ำทา : เป็นจุดหมายปลายทางของผู้ที่ชอบแสวงหาสิ่งใหม่ๆ หลวงน้ำทามีทั้งการให้ชมวิถีชีวิตของชนเผ่าต่างๆ ร่องรอยจากสงครามกองทัพขบวนการประเทศลาวกับกองโจรม้ง เยี่ยมชมเมืองสิงห์ ซึ่งเป็นเมืองอู่ข้าวอู่น้ำ เที่ยวชมวัดหลวงบ้านเชียงใจ สถาปัตยกรรมทางพุทธศาสนาแบบไทลื้อ เรือนพญาเซกอง มรดกของอาคารยุคอาณานิคม
• ในช่วงสงครามอเมริการ พ.ศ. 2498-2518 พื้นที่แถบนี้เคยเป็นสมรภูมิรบ ระหว่างขบวนการประเทศลาวและกลุ่มกองโจรของพวกชาวเขา ส่วนใหญ่เป็นม้ง ที่ได้รับการหนุนหลังจากหน่วยงานซีไอเอของสหรัฐฯ ส่งผลให้ตัวเมืองถูกทำลายโดยไม่สามารถซ่อมแซมได้ ต้องย้ายไปสร้างเมืองใหม่ที่ริมฝั่งแม่น้ำทา ห่างจากที่ตั้งเดิมมาทางเหนือ 7 กิโลเมตร ใกล้กับทางหลวงที่ใช้ไปยังเมืองสิงห์ อุดมไชย และบ่อเต็น ประกอบด้วยคนหลายชนเผ่า แม้ว่าทางการจะย้ายเมืองหลวงใหม่มาแล้วก็ตาม แต่สถานที่ท่องเที่ยวส่วนใหญ่จะอยู่ในเมืองเก่า ชาวหลวงน้ำทาเรียกเขตนี้ว่า เมือง และเรียกเขตที่สร้างใหม่ว่าแขวง นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่จะเข้ามาแวะพักเพื่อเดินทางต่อไปยังบ่อแก้ว หรือไม่ก็ไปจีน หรือไปยังเมืองสิงห์ ภายตัวเมืองหลวงน้ำทามีที่พักแบบเกสต์เฮาท์ค่อนข้างเยอะ
• ปัจจุบันหลวงน้ำทามีถนนสายกว้าง ถ้าเดินมาทางเชิงสะพานด้านตะวันออกของถนนสายหลักในยามเช้า จะเห็นผู้คนออกมาจับจ่ายซื้อของที่ตลาดซึ่งอยู่ทางตอนใต้ของสถานีรถขนส่ง ถัดจากเมืองประมาณ 2 กิโลเมตรไปตามเส้นทางเมืองสิงห์ จะพบศูนย์หัตถกรรมหลวงน้ำทาซึ่งสหภาพยุโรปเป็นผู้ออกเงินสร้างเพื่อให้มีที่จำหน่ายสินค้าหัตถกรรมของชาวบ้าน
ภูมิประเทศ เป็นเทือกเขาสลับซับซ้อน จึงเป็นที่อยู่อาศัยของชาวเขาเผ่าต่างๆ ได้แก่ ม้ง ขมุ ไทเหนือ ไทดำ ไทแดง ไทขาว ไทยวน ไทลื้อ ละวิด ละเมด สีดา อีก้อ มูเซอ กะลอม ไทยใหญ่
แหล่งท่องเที่ยวเมืองสิงห์
• บนทางหลวงหมายเลข 3 ห่างจากตัวเมืองมาทางทิศเหนือระยะทางประมาณ 60 กิโลเมตร ผ่านทิวเขา สายน้ำทา และผืนป่าเขียงขจีของสองข้างทาง มาถึงเมืองสิงห์ เมืองเล็กๆ ตั้งอยู่บนที่ราบอันอุดมสมบูรณ์ โอบล้อมด้วยทิวเขา มีสายน้ำยวนและม่าคอยหล่อเลี้ยง อดีตเคยเป็นเมืองอู่ข้าวอู่น้ำที่สำคัญและเคยตกเป็นเมืองขึ้นของแคว้นทางตอนเหนือของไทย อังกฤษ และฝรั่งเศส ซึ่งสนับสนุนให้ชาวบ้านปลูกฝิ่นและเป็นผู้ผูกขาดการค้าฝิ่นเสียเอง
• นอกจากนี้เมืองสิงห์ยังเป็นศูนย์กลางของวัฒนธรรมไทลื้อ ชาวไทลื้อนับเป็นหนึ่งในกลุ่มชนที่ใช้ภาษาตระกูลภาษาไทซึ่งรวมถึงพวกลาวลุ่ม ชาวเขาบางเผ่า ผู้คนในภาคเหนือของไทย และในรัฐฉานของพม่า ชาวไทลื้อมีถิ่นฐานอยู่ในมณฑลยูนนานทางภาคใต้ของจีนห่างจากเมืองสิงห์เพียง 10 กิโลเมตร ชาวไทลื้อในลาวจึงได้ชื่อว่ามีสายเลือดและวัฒนธรรมแบบไทลื้อแท้กว่ากลุ่มอื่นๆ ที่อยู่นอกถิ่นฐานเดิมของบรรพบุรุษ
ใช่ว่าเมืองสิงห์จะมีชาวไทลื้ออาศัยอยู่อย่างหนาแน่น นอกเมืองออกไปยังมีชาวเขาเผ่าต่างๆ ทั้งม้ง เย้า มูเซอ อาข่า แวนแตน ส่วนใหญ่มักตั้งหมู่บ้านอยู่บนไหล่เขา และจะลงมาซื้อของในเมืองสิงห์กันทุกเช้า
• หากเดินทางมายังเมืองสิงห์แล้ว สามารถเดินทางท่องเที่ยวชมสถานที่ท่องเที่ยวต่างๆ ได้ตามสะดวกเพราะแต่ละพื้นที่อยู่ไม่ไกลกันมาก ส่วนใหญ่จะอยู่ในตัวเมือง สามารถเที่ยวครบได้ในวันเดียว
• วัดหลวงบ้านเชียงใจ : ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของถนนสายหลักในเมืองใกล้ๆ กับแม่น้ำ สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2430 เป็นสถาปัตยกรรมทางพระพุทธศาสนาแบบไทลื้อ ภายในพระอุโบสถเป็นหลังคาทรงสูง มีหน้าต่างบานเล็กๆ และหมู่เสาที่ลงรักสีแดงดูสวยงามมาก ด้านนอกเป็นที่ตั้งของพระธาตุสีทองมีรูปทรงที่แปลกตา
• เรือนพญาเซกอง ปัจจุบันกลายเป็นพิพิธภัณฑ์ประจำเมือง เก็บรวบรวมและแสดงประวัติเรื่องราว สิ่งของ เครื่องใช้ ของชนเผ่าต่างๆ ในเมืองสิงห์ แต่ต้องขออนุญาตเจ้าหน้าที่ก่อนเข้าไปชม หลังจากนั้นเดินเข้าไปในซอยติดกับเรือนแห่งนี้จะเป็นที่ตั้งของตลาดเช้า และสถานีรถโดยสารแห่งใหม่ของเมืองสิงห์
• ตลาดใหญ่ เป็นตลาดประจำเมืองสิงห์ สมัยก่อนเป็นตลาดที่มีการซื้อขายฝิ่นที่ใหญ่ที่สุดในสามเหลี่ยมทองคำ ปัจจุบันเป็นตลาดจำหน่ายอาหาร เสื้อผ้า และของใช้ต่างๆ ส่วนใหญ่นำเข้ามาจากจีน และยังเป็นตลาดซื้อขายแลกเปลี่ยนสินค้าของชนเผ่าต่างๆ ด้วย
• พระธาตุเชียงตึง ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของตัวเมือง เป็นเจดีย์ฐานแปดเหลี่ยมสูง 10 เมตร ตั้งอยู่บนเนินเขาศักดิ์สิทธิ์ เป็นสถาปัตยกรรมแบบล้านนา-ล้านช้าง ทุกปีในวันเพ็ญเดือน 12 ชาวเมืองจะจัดงานฉลองบุญขึ้นธาตุ จัดเป็นงานใหญ่ประจำปี เหมือนกับงานฉลองพระธาตุหลวงนครเวียงจันทน์ที่จัดในเวลาเดียวกัน
• งานบุญพระธาตุเมืองสิงห์ (งานบุญประจำปี) ซึ่งจะจัดขึ้นในปลายเดือนตุลาคมหรือต้นพฤศจิกายน ตามกำหนดวันในปฏิทินทางจันทรคติของแต่ละปี สถานที่จัดงานคือบริเวณพระธาตุบนเขาทางทิศใต้ของตัวเมืองจัดเป็นงานบุญในพระพุทธศาสนา จึงมีทั้งธูปเทียนอาหารที่ชาวบ้านนำมาถวายพระ พวกชาวเขาเผ่าต่างๆ ก็มาร่วมงานบุญนี้อย่างคับคั่ง มีการแต่งกายประจำเผ่า ส่วนงานประเพณีสงกรานต์ในเดือนเมษายนและงานบุญบั้งไฟ เพื่อขอฝนในช่วงฤดูแล้งของเมืองสิงห์ก็ครึกครื้นไม่แพ้กัน
• ปัจจุบันการเดินทางไปยังหลวงน้ำทา ไม่ใช่เรื่องยาก เพราะมีรถโดยสารประจำทางออกจากเมืองห้วยทราย แขวงบ่อแก้ว หรือใช้บริการของสายการบินลาว เที่ยวบินจากเวียงจันทน์-หลวงน้ำทา หากต้องการเดินทางทางน้ำก็มีเรือจากห้วยทราย แขวงบ่อแก้ว (ด่านไทยลาว) ซึ่งเรือจะล่องไปตามลำน้ำโขง ไปยังหลวงน้ำทาและต่อด้วยรถยนต์ไปยังเมืองสิงห์
ที่พัก โรงแรม รีสอร์ท
• ที่พักส่วนใหญ่จะเป็นในรูปแบบของเรือนพักและเกสต์เฮาท์ ตกแต่งแบบเรียบง่าย ราคาไม่แพงมาก มีอาหารไว้บริการลูกค้า ส่วนใหญ่จะตั้งอยู่ในเมืองสิงห์
การเดินทาง
• การเดินทางมายังหลวงน้ำทา มีรถประจำทางไว้บริการจากหลวงพระบางและห้วยทรายทุกวัน และจากหลวงน้ำทาก็มีรถประจำทางมายังเมืองสิงห์เช่นกัน ระยะทางประมาณ 59 กิโลเมตร ใช้เวลา 2 ชั่วโมง