• ข้อมูลทั่วไป สิกขิม (Sikkim)
• สิกขิม มีที่มาจากคำ 2 คำในภาษาลิมบู (Limbu) คือ คำว่า “Su” หมายถึง ใหม่ และคำว่า “Khyim” ที่หมายถึง พระราชวัง หรือ บ้าน เมื่อรวมกันแล้ว สิกขิมจึงหมายความว่า “พระราชวังหรือบ้านหลังใหม่” ซึ่งมีผู้ปกครองคนแรกคือ Phuntsok Namgyal (ส่วนในภาษาทิเบต คำว่า สิกขิมคือ Denjong ซึ่งมีความหมายว่า หุบเขาแห่งข้าว)
• สิกขิม (Sikkim) เป็นรัฐที่เล็กที่สุดเป็นอันดับสองรองจากรัฐ “กัว” หรือ “โคอา” (Goa) ในประเทศอินเดีย มีพื้นที่ทั้งสิ้น 7,098 ตารางกิโลเมตร และมีเมืองหลวงชื่อว่า “กังต็อก” (Gangtok) ซึ่งเป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุด (ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของสิกขิม)
• สิกขิมมียอดเขาที่สูงที่สุดคือ ยอดเขาคันชังจุงก้าสูง (Khangchendzonga) เดิมมีความสูงถึง 8,598 เมตร ซึ่งคนพื้นเมืองถือเป็นยอดเขาศักดิ์สิทธิ์ เพราะเชื่อกันว่าที่ยอดเขานี้เป็นที่เก็บสัญลักษณ์ทั้ง 5 อย่างของพระเจ้า คือ เงิน ทอง รัตนชาติ และพระคัมภร์ สำหรับยอดเขาคันชังจุงก้าเป็นยอดเขาสูงอันดับ 3 ของโลก รองจากยอดเขาเอเวอเรสต์ที่สูง 8,848 เมตรและ ยอดเขาเคทูที่สูง 8,611 เมตร

• อาณาเขตของรัฐสิกขิม
ด้านตะวันตกติดกับประเทศเนปาล
ด้านเหนือและตะวันออก ติดกับทิเบต
ตะวันออกเฉียงใต้ติดกับภูฎาน
ด้านทิศใต้ติดกับรัฐเบงกอลตะวันตก
• การปกครอง : สิกขิมแบ่งการปกครองออกเป็น 4 เขต ได้แก่ สิกขิมเหนือ สิกขิมใต้ สิกขิมตะวันออก และ สิกขิมตะวันตก
• ภาษาที่ใช้ในสิกขิม : ภาษาฮินดี ภาษาภูเทีย เลปชา ลิมบู โดยมีภาษาราชการคือ ภาษาอังกฤษ
• ศาสนาที่นับถือ : ศาสนาฮินดูและศาสนาพุทธ
• เวลา : อินเดียเวลาช้ากว่าเมืองไทย 1 ชั่วโมงครึ่ง

• ภูมิอากาศสิกขิม
ด้วยความที่สิกขิมมีภูมิประเทศที่เป็นภูเขา ไม่มีที่ราบ จึงทำให้สิกขิมมีสภาพภูมิอากาศเพียง 3 ฤดูคือ
• ฤดูใบไม้ผลิ ประมาณเดือน มีนาคม - พฤษภาคม ช่วงนี้จะมีดอกกุหลาบพันปีและกล้วยไม้หลากหลายชนิด แข่งกันบานต้อนรับนักท่องเที่ยวเต็มไปหมด
• ฤดูฝน ช่วงประมาณเดือน มิถุนายน-กันยายน โดยมีอุณหภูมิอยู่ระหว่าง 12-25 องศาเซลเซียส แต่จะเป็นช่วงที่มีมรสุมและมีฝนตกตลอดเวลาด้วย
• ฤดูหนาว ช่วงเดือน ตุลาคม-กุมภาพันธ์ มีอุณหภูมิประมาณ 5-15 องศาเซลเซียส เป็นช่วงที่ท้องฟ้าเปิดและเหมาะสำหรับการเดินป่า แต่อาจจะมีถนนถูกตัดขาดเหนื่องจากหิมะตกหนัก

• ฤดูท่องเที่ยวที่เหมาะสม
• ช่วงเดือนเมษายน –พฤษภาคม เพราะเป็นช่วงฤดูใบไม้ผลิตและดอกไม้บาน
• ช่วงกลางเดือนตุลาคม - กลางเดือนกุมภาพันธ์ เหมาะสำหรับการเดินทางไปเที่ยวชมบรรยากาศของภูเขาหิมะ

• งานเทศกาลสิกขิม
• สิกขิมมีเทศกาลฉลองของวัดรุมเต็ก แสดงระบำหน้ากาก ซึ่งกำหนดขึ้นตามปฏิทินทิเบต

• สกุลเงินสิกขิม : รูปี เงินเหรียญจะมีตั้งแต่ 10,20, 25, 50 Paise และ 1,2, 5 รูปี (1 รูปี เท่ากับ 100 Paise) ส่วนธนบัตร มี 10,20,50, 100 และ 1,000 รูปี อัตราแลกเปลี่ยนประมาณ 1 รูปี เท่ากับ 0.9x บาท (อาจมีการเปลี่ยนแปลงได้)
เทคนิคการใช้เงินและแลกเงิน : หลักในการคิดเวลาซื้อของแบบง่ายคือ 1 รูปีเท่ากับ 1 บาทไทย ซึ่งสามาถแลกเงินรูปีได้จากธนาคารในเมืองต่างๆ หรือที่สนามบิน โดยไม่ควรแลกเงินกับพ่อค้าที่รับแลกเงินทั่วๆ ไป เนื่องจากมีสิทธิ์โดนโกงได้ สำหรับเมืองเล็กๆ ที่อยู่ในชนบทนั้น มักไม่ค่อยมีให้เงินทอน จึงควรเตรียมแลกเป็นแบงก์ย่อยด้วยเพื่อความสะดวก
• ไฟฟ้า : ไฟฟ้าในอินเดียมีขนาด 230-240 โวลต์ และลักษณะขาเสียบเป็นขากลม สามขา ดังนั้น ควรเตรียมตัวแปลงปลั๊กไปติดไปด้วยเพื่อสำหรับชาร์จอุปกรณ์ไฟฟ้าต่างๆ เช่น กล้อง โทรศัพท์
• โทรศัพท์
• ถ้าต้องการโทรศัพท์กลับเมืองไทย หรือ โทรไปต่างประเทศจากอินเดีย ให้ใช้บริการของศูนย์บริการ PCO/STD/ISD มีราคาถูกกว่าโทรจากโรงแรมที่พัก โดยไม่แนะนำให้นำโทรศัพท์มือถือจากประเทศไทยไปใช้แล้วเปิดบริการ Roaming เพราะว่าเสียค่าบริการโทรกลับเมืองไทยในราคาแพง ประมาณ 114 บาท/นาที
• อัตราค่าบริการ สำหรับมือถือของอินเดียนั้น จะมีหมายเลข 10 หลัก ซึ่งสามารถหาซิมการ์ดได้จากศูนย์บริการ PCO/STD/ISD ตามร้านขายโทรศัพท์ทั่วไป ซึ่งจะขายพร้อมบัตรเติมเงิน
• วิธีการโทรศัพท์ โทรภายในประเทศอินเดีย กดรหัสเมือง คือ 11 ตามด้วยหมายเลข 10 หลัก ส่วนการโทรกลับเมืองไทย กดรหัสต่างประเทศจากอินเดีย ตามด้วยรหัสประเทศไทย คือ 66 แล้วตามด้วยเบอร์โทรศัพท์ที่ต้องการ (ตัด 0 ข้างหน้าออก) เช่น เบอร์มือถือ 081 234 5678 ให้กด 00 66 81 234 5678
• เวลาทำงานของสิกขิม : สถานที่ราชการของสิกขิมจะเริ่มทำการตั้งแต่เวลา 10.00 น. – 16.00 น. (วันจันทร์-เสาร์) ส่วนธนาคารจะเปิด 10.00 – 14.00 น. (วันจันทร์-ศุกร์) และวันเสาร์จะเปิดทำการครึ่งวัน ส่วนไปรษณีย์จะเปิดทำการ 09.00-17.30 น.(วันจันทร์-เสาร์) ในส่วนของร้านค้าทั่วไป จะเปิดตั้งแต่ เวลา 10.00 – 20.00 น.

• การเตรียมตัวก่อนเดินทางไปสิกขิม
สำหรับนักท่องเที่ยวที่จะไปท่องเที่ยวในสิกขิมนั้น ควรจะเตรียมใจไว้สำหรับความสะดวกสบาย การเดินทาง
• เสื้อผ้า
• ฤดูใบไม้ผลิ เป็นช่วงที่อากาศเย็นสบาย ควรเตรียมเสื้อกันหนาวไปด้วย บนยอดเขาจะมีหิมะปกคลุมตลอดทั้งปี
• ฤดูฝน ควรเตรียมเสื้อผ้าไปหลายๆ ชุด เพราะฝนตกหนักและมีมรสุมเข้าบ่อย ทำให้มีฝนตกทั้งวัน เสื้อผ้าไม่ควรหนามากนัก ควรเป็นรองเท้าที่โปร่งสบายและทนน้ำได้ดี
• ฤดูหนาว เป็นช่วงที่มีอากาศหนาวเย็นมาก อุณหภูมิติดลบ ควรเตรียมเสื้อกันหนาวแบบหนา หมวก ถุงมือ ถุงเท้า
• ตัวแปลงปลั๊กไฟ ไฟฟ้าในอินเดียมีขนาด 230-240 โวลต์ และลักษณะเป็นขาเสียบแบบขากลมสามขา ดังนั้น ควรเตรียมปลั๊กแปลงไฟติดไปด้วย
• น้ำดื่ม ควรเลือกซื้อน้ำดื่มที่บรรจุขวด ซึ่งพิมพ์วันผลิต วันหมดอายุ และราคาพร้อม ซึ่งสามารถหาซื้อได้ตามร้านขายของชำทั่วไป
• ยาต่างๆ เช่น แก้ปวดหัว แก้หวัด แก้ไข้ แก้ปวดท้อง ยาโรคกระเพาะ แก้ท้องเสีย ผงเกลือแร่ ยา attitude sickness pill เผื่อใครแพ้ที่สูง
• อุปกรณ์อื่น เช่น โลชั่นที่ให้ความชุ่มชื้น ลิปมัน ไฟฉาย (บางเมืองมีปัญหาเรื่องไฟตกบ่อย) ถุงพลาสติกใบใหญ่เพื่อกันเสื้อผ้าเปียกจากความหนาวเย็น ทิชชู ทิชชูเปียกเนื่องจากที่อินเดียมีปัญหาเรื่องขาดแคลนน้ำพอสมควรควรเอาไปเผื่อเวลาใช้เช็ดมือ

• สิ่งน่ารู้ในสิกขิม (Know That in Sikkim)
• กงล้อแห่งชีวิต (The wheel of Life)
• รูปภาพกงล้อแห่งชีวิต เป็นสิ่งที่ต้องการแสดงให้เห็นถึงปรัชญาความคิดพื้นฐานตามแบบศาสนาพุทธ ที่ว่าการเวียนว่ายตายเกิดของมนุษย์เรานั้น มาจากกรรมที่ได้ทำเอาไว้ โดยวงในสุดตรงกลางกงล้อ จะมีสัตว์สามชนิด ที่เป็นสัญลักษณ์แทนกิเลสมนุษย์ คือ 1.ไก่ หมายถึง ความโลภ 2.งู หมายถึง ความโกรธ และ 3.หมู หมายถึง ความเพิกเฉยและขี้เกียจ
• วงกลมถัดมา ที่ห่อหุ้มสัตว์ทั้งสามตัว จะแบ่งเป็นสีขาวและดำอย่างละครึ่ง ในโซนสีขาวจะเป็นรูปของมนุษย์หรือเทพต่างๆ หมายถึงสิ่งดีๆ หรือชาติภพที่ดี โดยหากมนุษย์ทำความดี ก็จะได้เกิดใหม่เป็นมนุษย์หรือเทพที่สูงขึ้นไปเรื่อยๆ ส่วนโซนสีดำ จะหมายถึง สิ่งเลวร้าย ปิศาจ ความชั่ว หรือชาติภพที่ไม่ดี หากมนุษย์คนใดทำชั่ว ในภพหน้าก็จะเกิดเป็นสัตว์เดรัจฉานหรือปีศาจอย่างในรูป
• วงกลมใหญ่ จะแบ่งออกเป็นส่วนๆ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงดินแดนสวรรค์ โลกของมนุษย์ โลกของสัตว์ และดินแดนนรก
• วงกลมนอกสุด จะแสดงถึงช่วงชีวิตที่มนุษย์จะพานพบทั้ง 12 ช่วงของชีวิต ทั้งนี้ กงล้อแห่งชีวิตจะถูกสัตว์ประหลาดประคองด้วยฟัน เล็บมือ และเท้าอยู่ เพื่อแสดงให้เห็นถึงความรัก โลภ โกรธ หลงของมนุษย์ที่ยังตัดกิเลสไม่ขาดนั่นเอง

• สัญลักษณ์ของความโชคดีแปดอย่าง (Eight Lucky Signs หรือ Tashi Tagein Tibetan)
1.ฉัตรทอง Dug (Parasol) เป็นสัญลักษณ์แทนตัวพระพุทธเจ้า ซึ่งจะช่วยปกป้องจิตใจของคนเราให้พ้นจากกิเลสทั้งปวง เปรียบเสมือนร่มที่ช่วยป้องกันคนเราจากความร้อนของแสงแดด
2.ธงแห่งชัยชนะ Gyaltsen (Banner of Victory) เป็นสัญลักษณ์ของชัยชนะที่ความดีมีเหนือความชั่ว
3.ปลาทองคู่ Sernya (A pair of Golden Fish) เป็นสัญลักษณ์แทนการกลับมาเกิดใหม่และยังหมายถึงการมองเห็นและรับรู้ที่ปราศจากอุปสรรค เหมือนกับปลาที่สามารถมองเห็นในน้ำขุ่นได้
4.เปลือกหอยสังข์ Dhunkar (Conch Shell) เป็นสัญลักษณ์แทนเสียงก้องกังวานของธรรมะ
5.แจกัน Bhumpa (Vase) เป็นสัญลักษณ์ของความมั่งคั่ง สุขภาพดี และการมีอายุยืนยาว
6.ดอกบัว Peme (Lotus) เป็นสัญลักษณ์ของการตรัสรู้ เปรียบเสมือนดอกบัวซึ่งเกิดขึ้นมาจากโคลนตมแต่ก็ยังสะอาดบริสุทธิ์
7.ปมเชือก Paibheu (Knot of Etenity) หรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า Lucky Net ซึ่งปมเชือกที่ผูกนั้นไม่มีการเริ่มต้นและไม่มีการสิ้นสุด เปรียบได้กับความเป็นนิรันดร์
8. ธรรมจักร Choekyi Khorlo (The Whell of Dharma) เป็นสัญลักษณ์คำสอนของพระพุทธเจ้า

• ประเพณีการแต้มหน้าผาก (Bindi)
• ประเพณีการแต้มหน้าผาก (Bindi) คือ การแต้มจุดแดงบนหน้าผากของผู้หญิงที่แต่งงานแล้ว บ้างก็บอกว่ากลางหน้าผากที่แต้มจุดนั้น เป็นศูนย์รวมของประสาททุกอย่างของร่างกาย บ้างก็บอกว่าแทนดวงตาดวงที่สามหรือดวงตาวิเศษที่มองเห็นจิตวิญญาณ แต่ปัจจุบัน ผู้คนก็ไม่ได้เคร่งครัดเหมือนเมื่อก่อน ผู้หญิงที่ยังไม่ได้แต่งงานก็สามารถจะแต้มหน้าผากได้เช่นกัน โดยผู้คนจะมองการแต้มหน้าผากเป็นแฟชั่นมากขึ้น และยังมีการแต่มแบบอื่นที่ไม่ใช่จุดกลมๆ ด้วย เช่น เป็นเส้นหรือรูปหยดน้ำ เป็นต้น

• ความเชื่อเกี่ยวกับบ้านที่อยู่อาศัยของชาวสิกขิม
1.สำหรับบ้านที่มีฐานะ เขาจะสร้างแท่นบูชาคล้ายเจดีย์เอาไว้หน้าบ้าน โดยด้านบนก็จะมีช่องสำหรับเผาสนด้วย ถ้าบ้านไหนมีฐานะไม่ดี ก็อาจจะแค่นำถาดวางแล้วเผากิ่งสนบนถาดนั้น
2.ตามบ้านเรือนของชาวสิกขิม มักจะแขวนเครื่องราวเอาไว้หน้าบ้าน เพื่อให้มีแต่สิ่งดีๆ เข้าบ้าน
3.นอกจากจะแขวนเครื่องรางแล้ว ชาวบ้านจะนิยมวาดสัญลักษณ์เครื่องราวไว้ที่ประตูบ้าน เพื่อให้มีแต่ความโชคดีด้วย

• ข้อควรปฏิบัติในการเข้าวัดของสิกขิม
1.ห้ามถ่ายภาพด้านในตัวโบสถ์ ยกเว้นเพียงบางแห่งเท่านั้นที่อนุญาตให้ถ่ายภาพด้านในได้ แต่อาจจะมีการเก็บค่าธรรมเนียม โดยส่วนใหญ่จะมีป้ายแจ้งไว้บริเวณทางเข้า
2.ที่นั่งทำเป็นเบาะหรือยกพื้นสูงมาภายในโบสถ์นั้น ส่วนใหญ่จะจัดไว้สำหรับลามะนั่งสวดมนต์หรือทำพิธีเท่านั้น จึงไม่ควรไปนั่งเล่นในที่นั่งภายในตัวโบสถ์
3.ถอดรองเท้าก่อนเข้าตัวโบสถ์เสมอ
4.ใส่ชุดที่สุภาพเรียบร้อย
5.การเดินชมภายในโบสถ์ที่ถูกวิธีคือการเดินตามเข็มนาฬิกา
6.อย่าส่งเสียงดัง และเคารพสถานที่