• หลานโจว : เมืองหลวงของมณฑลกานซู
• เมืองหลานโจว (Lanzhou) เป็นเมืองหลวงของมณฑลกานซู มีเนื้อที่ 14,620 ตารางกิโลเมตร มีประชากรประมาณ 2.83 ล้านคน ซึ่งในจำนวนนี้เป็นชนกลุ่มน้อย 37 กลุ่ม เช่น ชนชาวหุย ชาวจั้ง ชาวตงเชียง ชาวอุยกูร์ เขตเมืองอยู่สูงจากระดับน้ำทะเล 1,520 เมตร อุณหภูมิเฉลี่ยอยู่ที่ 11 องศาเซลเซียส
• ในสมัยราชวงศ์ฮั่นเรียกว่า เมืองจินเฉิง หรือเมืองแห่งทองคำ เพราะได้สร้องเมืองที่ได้ขุดพบแร่ทองคำทางตอนเหนือของเมือง ล้อมรอบด้วยขุนเขาทางเหนือและทางใต้ คือ ภูเขาเกาหลานซาน และฟ่งหวง แม่น้ำหวงเหอ เป็นแม่น้ำสายเลือดใหญ่ที่หล่อเลี้ยงประเทศจีน ไหลผ่านกลางเมืองหลานโจว และเป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำบนที่ราบสูงชิงไห่-ทิเบต สภาพภูมิประเทศโดยส่วนใหญ่เป็นภูเขาบนที่ราบสูงอันแห้งแล้ง จะหาที่ราบพอเพาะปลูกได้ยากวิถีชีวิตของชาวบ้านนั้นจะเพาะปลูกเล็กๆน้อยๆ ตามที่ราบขนาดเล็ก โดยจะเจาะภูเขาหัวโลนที่มีอยู่โดยทั่วไปนั้นเป็นช่องเล็กๆเพื่อจะใช้เป็นชาย คาเพิงพักเพื่อหลบแดดหลบฝนในการดูแลพื้นที่เพาะปลูก มณฑลนี้ยังเป็นเมืองแห่งถ้ำหลักที่สำคัญของจีน คือ ถ้ำโม่เกา แห่งเมืองตุนหวง ถ้ำวัดปิงหลิง เมืองหลินเซี่ย และถ้ำเขาไม่จีซาน เมืองเซี่ยเหอ
• จากนครฉางอาน มุ่งสู่ทิศตะวันตกตามเส้นทางสายไหมทั้งในอดีตและปัจจุบัน โดยจะต้องเดินทางผ่านเข้าไปยังมณฑลกานชูเป็นมณฑลที่ทอดตัวยาวเหยียดจากทิศตะวันตกเฉียงเหนือสู่ทิศตะวันออกเฉียงใต้ และถือเป็นถนนสายหลักของเส้นทางนี้ โดยมีจุดศูนย์กลางอยู่ที่เมืองหลานโจว ซึ่งเป็นเมืองหลวงของมณฑล โดยในขณะที่เดินทางนั้นจะต้องข้ามแม่น้ำหวงเหอ หรือแม่น้ำเหลือง อันเปรียบเสมือนเป็นมารดาแห่งอู่อารยธรรมจีนโบราณมายาวนานกว่า 4,000 ปี แม่น้ำสายนี้ได้รับการขนานนามว่าเป็นแม่น้ำที่มีความเกรี้ยวกราดเป็นที่สุดในโลกสายหนึ่ง ซึ่งได้ทอดตัวขวางกั้นเส้นทางนี้ไว้
• หลานโจว เมืองเอกของมณฑลกานซู่ถือเป็นเมืองใหญ่ที่สุดอันดับสอง โดยเป็นรองก็แค่เพียงเมืองซีอานแห่งมณฑลส่านซีเท่านั้น เมืองหลานโจวมีประวัติศาสตร์อันยาวนานเช่นเดียวกันมณฑลกานซู่ โดยนับแต่อดีตกาล เส้นทางสายไหม อันเป็นเส้นทางค้าขายระหว่างจีนกับทวีปยุโรป แอฟริกาก็มีเส้นหนึ่งที่ผ่านเมืองหลานโจวแห่งนี้ โดยว่ากันว่าเมื่อครั้งที่ พระเสวียนจั้ง (พระถังซำจั๋ง) เดินทางไปอัญเชิญพระไตรปิฎกที่ประเทศอินเดีย ท่านก็ต้องธุดงค์ผ่านดินแดนที่กลายเป็นเมืองหลานโจวในปัจจุบันนี้เช่นกัน
• ในยุคสาธารณรัฐประชาชนจีน หลังจากจีนเร่งพัฒนาอุตสาหกรรมอย่างเข้มข้น เมืองหลานโจวก็กลับกลายไปได้รับฉายาว่าเป็น 'เมืองที่มองไม่เห็น' เนื่องจากเมืองแห่งนี้เป็นเมืองใหญ่ที่มีมลพิษทางอากาศสูงเป็นอันดับหนึ่ง ของประเทศจีนตลอดช่วงระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมา
สนามบินสำคัญ สนามบินหลานโจวจงชวน
อาหารลือชื่อ บะหมี่เนื้อวัวหลานโจว

• สถานที่ท่องเที่ยวสำคัญ
• สะพานแห่งแรกแม่น้ำเหลือง หรือ สะพานเหล็กจงซาน “หวงเหอตี้อิ๊เฉียว” แปลว่า สะพานแห่งแรกแม่น้ำเหลือง เป็นสะพานข้ามแม่น้ำหวงเหอ แรกสร้างตั้งแต่ราชวงศ์หมิ ปี ค.ศ. 1372 โดยซ่งกั๋วกง(เทียบตำแหน่งเจ้าพระยา) นามเฝิงเสิ้ง อยู่ห่างจากตัวเมืองหลานโจวสมัยนั้น ไปทางทิศตะวันตก เป็นสะพานแบบพาดบนเรือที่ร้อยติดกันด้วยเชือกและโซ่ หรือสะพานแบบลอยน้ำนั่นเอง ต่อมาในปี ค.ศ. 1376 เว่ยกั๋วกง นามเติ้งอวี้ ได้ย้ายตัวสะพานออกไปอีก กลายเป็นห่างจากตัวเมืองหลานโจวไปทางทิศตะวันตก จึงตั้งชื่อสะพานว่า เจิ้นเหวี่ยนเฉียว
• ครั้นถึงปี ค.ศ. 1385 แม่ทัพแห่งเมืองหลานโจวนามว่า หยางเหลียน ได้ย้ายสะพานลอยน้ำ มาอยู่ในที่ตั้งสะพานปัจจุบัน ซึ่งปัจจุบัน เวลานี้ ก็ยังเหลือเสาสะพานลอยน้ำเหล็กหล่อยาว 5.8 เมตร จำนวน 3 ต้น น้ำหนัก 10 ตันเป็นอนุสรณ์
• ปี ค.ศ. 1907 รัฐบาลชิงในสมัยนั้น พร้อมกับความเห็นชอบของข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ประจำท้องถิ่น และความช่วยเหลือของพ่อค้าชาวเยอรมัน ทั้งยังได้รับความช่วยเหลือทางเทคนิคจากเยอรมันและอเมริกา รัฐบาลชิงได้ใช้งบประมาณเป็นเงินกว่าสามแสนตำลึง สร้างสะพานเหล็กเส้นแรกของแม่น้ำเหลืองหรือหวงเหอ โดยสะพานมีความยาว 233.33 เมตร กว้าง 7.5 เมตร
• ต่อมาในปี ค.ศ. 1942 เปลี่ยนชื่อสะพาน เป็นสะพาน จงซานเฉียว (สะพานเหล็กดร.ซุนยัดตเซ็น) เพื่อเป็นการระลึกถึ ง ดร.ซุนยัตเซ็น บิดาแห่งจีนใหม่
• อนุสาวรีย์มารดาแม่น้ำเหลือง (Huang He Mu Qing) “หวงเหอหมู่ชิน” หรือมารดาแม่น้ำเหลือง เป็นผลงานของศิลปินหญิงชาวจีน ชื่อ เหอเอ้อ ตั้งอยู่ช่วงกลางถนนปินเหอลู่ สร้างเสร็จเมื่อปี ค.ศ. 1986 ประติมากรรมนี้ สลักจากหินแกรนิต มีความยาว 6 เมตร กว้าง 2.2 เมตร และสูง 2.6 เมตร มีน้ำหนักกวา 60 ตัน เป็นรูปสลักที่เป็นสัญลักษณ์ตัวแทนของชนชาวจีน ที่มีชื่อเสียงมากที่สุดรูปหนึ่ง
• อนุสาวรีย์เป็นรูปนอนตะแคง ศอกดันศรีษะขันมองลูกน้อยที่นอนอิงแอบอยู่ข้างๆ มารดาสายตาที่นางมองดูลูกน้อยนั้น เป็นแววตาที่ช่างอบอุ่นด้วยความรักเป็นที่สุดรูปปั้นนี้เปรียบเสมือนแม่น้ำหวงเหอ เป็นมารดาที่หล่อเลี้ยงมวลประชาชาวจีนหลายร้อยล้านคนที่ประดุจดังหนึ่งเป็นบุตรน้อยของนางมายาวนานกว่า 4,000 ปี ต้นธารแห่งประวัติศาสตร์ชาติจีน ที่มีความผูกพันกับสายน้ำหวงเหออย่างลึกซึ้ง มิแห่งแต่ปฐมกษัตริย์ในยุคตอนต้น ทรงเกรงต่ออิทธานุภาพของลำน้ำหวงเหอ ในตอนกลางของมณฑลชิงไห่ ตาน้ำไหลเป็นสายธารน้อยๆลงสู่ทะเลซิงซู่ไห่ หรือทะเลประดับดาว อันเป็นบึงเล็กบึงน้อยนับร้อยแห่ง แล้วไหลลงสู่ทะเลสาบใหญ่ 2 แห่ง ที่อยู่เรียง เคียงกันคือ เอ๋อหลิงหูและจาหลิงหู ที่จุดกำเนิด ที่ชาวทิเบตเรียกขานหวงเหอว่า “หม่าซิว” แปลงว่า “แม่น้ำที่สวยที่สุดในโลก”
• กังหันวิดน้ำโบราณ เป็นของชาวลุ่มน้ำหวงเหอสมัยโบราณ ตั้งอยู่ไม่ไกลจากสวนอนุสาวรีย์ของมารดาแม่น้ำเหลือง มีบันทึกระบุไว้ว่า ในอดีตกาล สองฟากฝั่งของหวงเหอเขตเมืองหลานโจว มีกังหันวิดน้ำภูมิปัญญาชาวบ้าน ตั้งเรียงรายอยู่ถึง 252 กังหัน จนหลานโจวได้สมญานาม “เมืองหลวงแห่งกังหันน้ำของจีน” ใกล้ๆ กันยังมีโม่หินสำหรับบดเมล็ดพืชโดยใช้พลังน้ำให้ชม และยังมีชาวบ้าน นำ แพหนังแกะ มาให้นักท่องเที่ยวทดลองนั่งข้ามฝั่งหวงเหอแบบคนโบราณอีกด้วย
• อุทยานเขาเจดีย์ขาว หรือ วัดไป๋ถ่าซาน ตั้งอยู่บนเขาไป๋ถ่าซาน ฝั่งเหนือแม่น้ำหวงเหอ หรือแม่น้ำเหลือง ในเมืองหลานโจว องค์เจดีย์ดั้งเดิม สร้างเพื่อระลึกถึง พระลามะทิเบตนกายศากยะรูปหนึ่ง ให้ไปเข้าเฝ้าเจ็งกีสข่าน ราชันแห่งมองโกล แต่เกิดอาพาธ และมรณภาพเสียก่อนที่เมืองหลานโจว องค์เจดีย์เดิมนั้น ไม่เหลือให้เห็นอีกแล้ว แต่ที่เห็นในปัจจุบันนั้น เป็นการสร้างขึ้นใหม่โดยเจ้าเมืองของหลานโจว สมัยราชวงศ์หมิง ศักราชจิ่งไท่ (ค.ศ.1450-1456)
• ต่อมาในสมัยราชวงศ์ชิง ศักราชคังซีปีที่ 54 (ค.ศ.1715) ได้มีการบูรณะปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ ทั้งตั้งชื่อใหม่ว่า ฉือเอินชื่อ องค์เจดีย์ขาว มีเจ็ดชั้นแปดด้าน เป็นสถาปัตยกรรมอย่างจีน สูง 17 เมตร สูงจากระดับน้ำพื้นประมาณ 300 เมตร ฐานเจดีย์เป็นรูปทรงกลมแบบทิเบต มีลวดลายแกะสลักอิฐเป็นลายเถาดอกไม้และลายหงส์ นับเป็นศิลปะกรรมแบบผสมผสาน ปัจจุบัน แดดและลมได้กัดเซาะสีขาวไปหมดแล้ว คงเห็นแต่สีธรรมชาติของอิฐ
• ม้าสวรรค์ซีเทียนหม่า หรือ ม้าสวรรค์ตะวันตก หรือ หม่าท่าเฟยเยี่ยน ที่สถานีรถไฟหลานโจวนั้นเป็นรูปปั้นจำลอง โดยรูปปั้นจริงที่มีความสูงเพียง 34.5 เซนติเมตร มีความยาวจากจมูกจรดปลายหางอันเหยียดตรงยาว 45 เซนติเมตร ถูกค้นพบในสุสานของแม่ทัพเหลยไถ แห่งราชวงศ์ฮั่น ในเดือนตุลาคมของปี ที่เมืองอู่เว่ย
• 'หม่าท่าเฟยเยี่ยน' เป็นรูปม้าหล่อสัมฤทธิ์ที่ถูกหล่อขึ้นในสมัยฮั่นตะวันออก (ค.ศ.25-189) ความสมส่วน และสวยงามตั้งแต่หัวจรดหาง ตั้งแต่หลังปลายหูจรดกีบเท้าของม้าตัวนี้ ทางหนึ่งแสดงให้เห็นถึงความสุดยอดในทางศิลปะของชาวจีนเมื่อเกือบ 2,000 ปีก่อน ที่สามารถสร้างสรรให้รูปสัมฤทธิ์สามารถกลายเป็นสิ่งมีชีวิตขึ้นมาได้ เมื่อนำม้าตัวนี้ประกอบเข้ากับนกนางแอ่นที่กำลังเหินอยู่เบื้องล่าง ยิ่งสะท้อนให้เห็นถึงจินตนาการที่ว่า ม้าตัวนี้กำลังวิ่งควบไปด้วยความเร็วสูงจนคล้ายกับว่ากำลังบินไปเช่นเดียว กับนกนางแอ่นที่โผบินอยู่บนฟ้าของช่างศิลป์ผู้รังสรรค์ผลงาน และส่งให้งานชิ้นนี้กลายเป็นงานที่ผสมผสานศิลปะแนวสัจนิย กับ โรแมนติกนิยมได้อย่างลงตัวที่สุด
• ภูผาเพลิง เป็นที่ตั้งของสหัสพุทธคูหาเบซคลิก อยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของเมืองเทอร์ฟาน มีความยาว 100 กิโลเมตร ยอดสูงสุด 871 เมตร อุณหภูมิเฉลี่ยในฤดูร้อนสูงถึง 47 องศาเซลเซียส ลักษณะริ้วร่องคล้ายเปลวไฟ อันเป็นที่มาของชื่อ “ภูผาเพลิง” ซึ่งเกิดขึ้นจากการกัดเซาะของลมและฝนในธรรมชาติเป็นเวลานานหลายล้านปี
• จากตำนานพื้นบ้านที่โด่งดังของจีน ในเรื่อง “ไซอิ๋ว” ระบุว่าภูผาเพลิงเกิดขึ้นจากความซุกซนของ “เห้งเจีย” ศิษย์เอกที่เป็นลิงของพระถังซำจั๋ง เพราะเห้งเจียได้ยินเสียงร่ำลือว่า มีลูกท้อสวรรค์กินแล้วเป็นยาอายุวัฒนะ เห้งเจียจึงบุกขึ้นไปขโมยแต่ถูกเทวดาไล่จับ เห้งเจียกระโจนหนีจึงพลาดไปเตะกระถางเพลิงบนสวรรค์ ตกลงมาโลกมนุษย์ จนกลายเป็นภูผาเพลิง ลุกไหม้หางเห้งเจียลามถึงก้น เป็นเหตุให้ก้นลิงทุกตัวเป็นสีแดงมาจนทุกวันนี้ จากนั้นเห้งเจียใช้พัดใบปาล์มพัดจนเกิดเมฆฝนตกลงมาดับเพลิงที่ภูผาเพลิงสำเร็จ แล้วพระถังซำจั๋งกับสานุศิษย์ก็เดินทางจาริกแสวงบุญต่อไปในที่สุด
• ปัจจุบัน ภูผาเพลิง เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญ จุดที่น่าชมประกอบด้วย สหัสพุทธคูหาเบซคลิก เมืองโบราณเกาซาง สุสานอัสตานาหรือสุสานนครหลวง เมืองโบราณเจียวเหอ เส้นทางท่องเที่ยวคือ บินจากเมืองซีอาน หรือ เฉิงตู มุ่งสู่ อู่หลู่มูฉี แล้วนั่งรถประมาณ 3 ชั่วโมง มาที่เมืองเทอร์ฟาน และภูผาเพลิง ฤดูกาลที่เหมาะสมคือ เดือนเมษายน – พฤษภาคม และ เดือนกันยายน-ตุลาคม
• วัดปิงหลิง อยู่บนลำธารน้ำสาขาน้อยของหวงเหอ ที่อยู่ลึกเข้าไปทางด้านขวามือประมาณ 300 เมตร สมัยก่อนจะเข้าถึงตัววัดได้เฉพาะในยามฤดูน้ำหลากคือเดือน 6 ถึงเดือน10 เท่านั้น ปัจจุบันเขาทำทางเดินเลียบหน้าผา และสายน้ำสาขานี้ไปจนถึงตัววัด
• วัดปิงหลิง เริ่มสร้างในสมัยราชวงศ์จิ้นตะวันตก (พ.ศ.928-974) ในสมัยราชวงศ์เว่ยเหนือ ได้เรียกชื่อว่า วัดถ้ำถังซู่ ตามชื่อหุบเขาถังซู่ ต่อมาในราชวงศ์ซ่ง เรียกกันว่า “วัดหลิงเยี่ยน” กระทั่งจนถึงสมัยราชวงศ์หยวน ได้รับชื่อว่า ปิงหลิงซื่อ คำว่า ปิงหลิง เป็นคำพ้องเสียงในภาษาทิเบต ว่า “เสียน ปา ปิงหลิง (XianBa Bingling) หมายถึง “พระสิบหมื่นองค์” หรือ สถานที่ที่พระศรีอาริยเมตไตรยประทับอยู่มากมาย
• ในยุคสมัยราชวงศ์ถัง (พ.ศ.1191-1450) ยุคเฟื่องฟูทางการค้าและพระพุทธศาสนาได้เจริญไพบูลย์ในแผ่นดินจีน ทั้งพ่อค้าวาณิช ขุนนาง ทหาร หรือพระภิกษุผู้จาริกแสวงบุญต่างก็จะมาแวะพักที่นี่ แล้วบริจาคเงินเพื่อสร้างพุทธศิลป์ถวายเป็นพุทธบูชา จนมีคูหาถ้ำเล็กถ้ำน้อยต่างๆ เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูป พระโพธิสัตว์ และเหล่าเทพอัปสรมากมาย นับได้ 183 คูหา ประกอบด้วยพระพุทธรูปปั้น 82 องค์ และภาพเขียนบนผนังถ้ำรวมพื้นที่กว่า 900 ตารางเมตร หรือเกือบ 1 ตารางกิโลเมตร
• โดยมีพระพุทธรูปปางประทับนั่ง เรียกขานกันว่า “หลวงพ่อโต” หรือ ต้าฝอชื่อ สร้างสมัยราชวงศ์ถัง เปรียบดังพระปฏิมาพระประธานของวัดปิงหลิงแห่งนี้ มีความสูง 27 เมตร ท่อนบนแกะสลักบนหน้าผาหิน ส่วนท่อนล่างสร้างเป็นปูนปั้นยื่นออกมา พระพักตร์สงบนิ่ง ลายสลักจีวรขององค์พระนั้นพริ้วไหวราวกับสายน้ำ เป็นที่เด่นสะดุดตาผู้แสวงยุญมาแต่ไกล
องดีเมืองหลานโจว

• บะหมี่เนื้อหลานโจว
• บะหมี่เนื้อหลานโจวถือเป็นอาหารขึ้นชื่อของหลานโจวที่ชื่อเสียงขจรขจายไป ทั่วประเทศ โดยเฉพาะในหมู่ชาวจีนภาคเหนือที่โดยปกติแล้วก็ชอบรับประทานอาหารจำพวกเส้น เป็นเมนูหลัก อันผิดกับชาวจีนที่อยู่ทางใต้ที่รับประทานข้าว เป็นอาหารหลัก
• ประวัติในการคิดค้นบะหมี่เนื้อน้ำใสของหลานโจว นั้นสามารถย้อนไปได้ถึงปลายราชวงศ์ชิง สมัยจักรพรรดิกวงสู้ โดยเป็นบะหมี่ที่ถูกคิดค้นมาจากฝีมือของผู้เฒ่าชาวหุย ผู้หนึ่งนามหมาเป่าจึ
• สำหรับบะหมี่เนื้อหลานโจวนั้นมีดีตรงที่เส้นเหนียวนุ่ม น้ำซุปซดชุ่มคอ โดยเคล็ดลับเขาว่ามีอยู่ 4-5 ประการคือ เส้นของบะหมี่หลานโจวจะต้องเป็นเส้นบะหมี่สีเหลืองมันและใช้มือทำไม่ใช้ เครื่องจักร น้ำซุปจะต้องเป็นน้ำใส หัวไชเท้าจะต้องขาวสะอาด ผักจะต้องเป็นผักเขียว และพริกที่ใช้ทำเป็นเครื่องปรุงจะต้องเป็นของดี
• ความโด่งดังของบะหมี่เนื้อหลานโจวนี้เอง ส่งให้ในทุกมณฑลทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือของจีนไม่ว่าจะเป็น ส่านซี กานซู่ ชิงไห่ ซินเกียง เป็นต้น ต่างก็มีร้านบะหมี่หลานโจวเปิดอยู่เต็มไปหมด ทั้งนี้นอกเหนือไปจากสาเหตุของความอร่อยถูกปากคนท้องถิ่นแล้ว อีกสาเหตุที่ทำให้บะหมี่หลานโจวได้รับความนิยมอย่างมากก็คือราคาอันย่อมเยา เพียง 2-3 หยวนต่อชามของบะหมี่เนื้อหลานโจวที่สามารถเติมท้องว่างๆ ให้อิ่มได้นั่นเอง

• ผลไม้เมืองหลานโจว
• ในช่วงหน้าร้อน ประมาณเดือนกรกฎาคม-สิงหาคม บนบาทวิถีของหลานโจวละลานไปด้วยผลไม้ราคาย่อมเยานานาชนิด ทั้งที่เมืองไทยปลูกได้และปลูกไม่ได้ ไม่ว่าจะเป็น กล้วยหอม แคนตาลูป องุ่นแดง/เขียว แอปเปิ้ล แตงโม สาลี่ ฯลฯ โดยผลไม้ที่เป็นทีเด็ดของหลานโจวนั้นก็คือ แคนตาลูปพันธุ์ต่างๆ ที่ทั้งหอม ทั้งหวาน และชุ่มคอ
• สำหรับคนตะวันตกเฉียงเหนือของจีนแล้ว ผลไม้เหล่านี้โดยเฉพาะผลไม้จำพวกเมลอน (แตงโม แคนตาลูป) นอกจากจะเป็นอาหารรองท้องแล้ว ยังถือเป็นแหล่งน้ำที่สร้างความชุ่มชื่นให้เวลารับประทาน โดยไม่ต้องดื่มน้ำอื่นๆ กลั้วปากตามอีกด้วย